چکیده:

بیان مساله

کروناویروس 2019 (COVID-19) به عنوان یک بیماری عفونی جهانی ناشی از سندرم حاد تنفسی ویروس کرونا 2 (SARS-CoV-2)

در شهر ووهان چین در 31 دسامبر 2019 ظهور کرد و از آن زمان در سراسر جهان گسترش یافته است.

نگرانی اصلی در شیوع COVID-19 توانایی پاتوژن در آلوده کردن انسان و ایجاد انواع علائم بالینی و شدت است.

بیماران مبتلا به COVID-19 اغلب تب، سرفه خشک، درد عضلانی، خستگی، تنگی نفس، ضعف، سفتی قفسه سینه، احتقان بینی و گلودرد را تجربه می‌کنند.

این بیماری همه گیر به طور قابل توجهی بر جنبه های متعدد زندگی انسان از جمله سلامت عمومی، رفاه، کسب و کار، آموزش و سرگرمی تأثیر گذاشته است.

زمینه

همه گیری COVID-19 به یک نگرانی جهانی تبدیل شده است.

ایران یکی از کشورهایی است که بیشترین آسیب را از شیوع SARS-CoV-2 گرفته است.

در نتیجه، استفاده از فناوری اطلاعات (IT) کاربردهای متنوعی برای مدیریت بیماری همه گیر دارد.

هدف از این مطالعه، توسعه یک چارچوب مفهومی برای پاسخگویی به همه‌گیری COVID-19 از طریق مدیریت فناوری اطلاعات، بر اساس بررسی ادبیات گسترده و دانش تخصصی بود.

مواد و روش ها

چارچوب مفهومی در سه مرحله توسعه یافته است:

(1) بررسی ادبیات برای جمع‌آوری تجربیات عملی با کاربردهای فناوری اطلاعات برای مدیریت همه‌گیری کووید-19،

(2) مطالعه اسناد و مقالات ایرانی که تجربه عملی ایران را در مورد COVID-19 ارائه می‌دهند، و

(3) توسعه یک چارچوب مفهومی بر اساس مراحل قبلی و اعتبارسنجی آن از طریق رویکرد دلفی در دو دور و توسط 13 متخصص.

نتایج

چارچوب مفهومی پیشنهادی نشان می‌دهد که در طول همه‌گیری‌ها، 22 نوع فن‌آوری مختلف برای اهداف مختلف، از جمله آموزش مجازی، هشدار اولیه، غربالگری و تشخیص سریع افراد آلوده و مدیریت داده‌ها استفاده شده است. این اهداف در شش دسته طبقه‌بندی شدند که برنامه‌های زیر برجسته شدند:

(1) پیشگیری (M-Health، پرسش‌های جستجوی اینترنتی، سلامت از راه دور، روباتیک، اینترنت اشیا (IoT)، هوش مصنوعی (AI)، داده‌های بزرگ، واقعیت مجازی ( VR)، رسانه های اجتماعی)؛

(2) تشخیص (M-Health، هواپیماهای بدون سرنشین، بهداشت از راه دور، IoT، رباتیک، AI، سیستم پشتیبانی تصمیم (DSS)، پرونده الکترونیک سلامت (EHR)).

(3) درمان (Telehealth، M-Health، AI، Robotic، VR، IoT)؛

(4) پیگیری (Telehealth، M-Health، VR)،

(5) مدیریت و برنامه ریزی (سیستم اطلاعات جغرافیایی، M-Health، IoT، blockchain) و

(6) حفاظت (IoT، AI، وسایل نقلیه رباتیک و خودکار , واقعیت افزوده (AR)).

در ایران، استفاده از فناوری اطلاعات برای:

• پیشگیری از طریق M-health
• پرسش‌های جستجوی اینترنتی
• رسانه‌های اجتماعی
• ویدئو کنفرانس
• اهداف مدیریت و برنامه‌ریزی با استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی
• سیستم‌های اطلاعات سلامت
• داشبوردها
• سیستم‌های نظارتی و
• پوشش واکسن

مورد تاکید قرار گرفته است.

نتیجه گیری

قابلیت‌های فناوری اطلاعات در طول شیوع COVID-19 بسیار مهم بود. تجربه عملی نشان می دهد که جنبه های مختلف فناوری اطلاعات نادیده گرفته شده است. برای مبارزه با این بیماری همه‌گیر، دولت و تصمیم‌گیرندگان این کشور باید برنامه‌ریزی راهبردی را در نظر بگیرند که تجارب موفق در برابر کووید-19 و پیشرفته‌ترین قابلیت‌های فناوری اطلاعات را در خود جای دهد.

واژگان کلیدی:

فناوری اطلاعات، کووید-19، بیماری عفونی، شیوع، اپیدمی.